Gepubliceerd op 12 december 2022 in Verhalen.

Het is december en kerst staat voor de deur. Straten zijn versierd met verlichting, kransen hangen aan de deuren en mensen halen alvast de boodschappen in huis. Het voorbereiden van een kerstdiner is eigenlijk goed te vergelijken met is het doen van archiefonderzoek. Alle inspanningen kunnen leiden tot grote smaakmakers of in een teleurstellende flop. In beide gevallen is de eerste stap het lastigst; het bedenken wat je het bezoek voorschotelt of waar je moet beginnen met zoeken in het archief.

Voor dit stukje in het decembernummer van het tijdschrift ‘Het Kromme-Rijngebied’ werd er gezocht iets ‘kerstig’ in het archief. Een brief, document of foto om alvast in de stemming te komen en daarmee de kerstsfeer in huis te halen. Tijdens deze zoektocht werd een beschrijving gevonden die de aandacht trok: ‘Envelop … met vervaardigde wanten en servetten en … over een niet doorgegaan Kerstfeest’. Wanten en servetten? Het RAZU beheert toch alleen papieren stukken?

De welbekende familie Van Heyst had rond 1928 plannen om gezamenlijk Kerstmis te vieren, waarvoor de voorbereidingen al in volle gang waren. Helaas, vanwege de waterpokken van één van de kleinkinderen kon het feest niet doorgaan. Desondanks zorgde de creativiteit van opa & oma toch voor blije gezichtjes bij de kinderen. Naast de kalkoen die opgestuurd zou worden, kregen zij ook met snoepgevulde papieren wanten. In de brief staat het hele verhaal beschreven:

‘De grootouders hebben een zware tijd gehad. Nu zouden wij met de vijf kinderen Kerstmis mogen komen vieren, maar Ben krijgt waterpokken en het plan valt in duigen. Grootmoeder had alles tot in de kleinste kleinigheden klaar, niets dat maar heerlijk ‘…tig of prettig zou kunnen zijn was vergeten. Toen ik opbelde hielden beiden zich goed. Grootvader zei dadelijk “dan zullen we de kalkoen naar jullie toe sturen”. Grootmoeder pakte dadelijk een groot deel van haar lieve bedenkels, deze papieren wantjes in waaraan de alleraardigste zelf versierde labeltjes hingen. Ze waren gevuld met snoep en verraste de kinderen Kerstmorgen in bed. Later kregen we nog een feestelijke Kerstkraam vervaardigd van een groen en rood papier en kaarsjes versierde hoepel. Het gejuich en de waardering waarmede de kinderen die begroeten was heerlijk.’

Meer weten over deze familie? Bekijk dan archieftoegang ‘012 Familie Van Heyst’.